در دنياي رقابتي امروز ، فقط توليد مورد نظر نيست بلكه دسترسي به بازار فروش اقلام توليد شده از اهميت فوق العاده اي برخوردار است به همين علت يكي از روشهاي دسترسي به بازار ، برند سازي است . پديده نويني كه بنظر ميرسد در شهرستان گناباد مورد بي توجهي قرار گرفته است . كشك بيرجند، عناب بيرجند، زعفران قاين ، انار فردوس ، انار بجستان ، كلوچه بجستان ، پسته رفسنجان ، تخمه فاروج ، آبنبات بجنورد ، ريواس نيشابور و ......
اما برند ويژه گناباد كدام است ؟
از آنجا كه واژه برند انگليسي است لازم است قبل از ورود به بحث به تعريف مختصري از اين واژه بپردازيم .
تعریف انجمن بازاریابی آمریکا (AMA) برای برند چنین است: " یک نام تجاری(اصطلاح حقوقی بکار رفته برای Brand) یک نام ، اصطلاح ، علامت ، نشان یا طرح یا ترکیبی از این هاست که برای شناسایی کالاها یا خدمات فروشنده یا گروهی از فروشندگان و متمایز کردن این کالاها یا خدمات رقبا به کار می رود .
" به طور خلاصه نام تجاری سبب شناسایی فروشنده یا سازنده می شود. یک نام تجاری در حقیقت تعهد دائمی یک فروشنده برای ارائه مجموعه ای از ویژگی ها ، مزایا و خدمات خاصی به خریداران است. به هر روی تا زمانی که یک محصول / خدمت دارای وجه ممیزه مشخصی نباشد نمی توان به سادگی آن را برند نمود و این برند را به گونه ای پایدار پاسداشت. این تمایزها می تواند کارکردی منطقی یا ملموس و یا حتی غیرملموس داشته باشد .
بیشتر نام های تجاری ضامن سطح معینی از کیفیت اند. اما یک نام تجاری می تواند سمبل موارد پیچیده تری هم باشد مانند : ماهیت محصول ، شخصیت محصول ، فرهنگ استفاده ازمحصول و شخصیت استفاده کننده از محصول. برندها دارایی های نامشهود شرکت ها هستند که باعث افزوده شدن ارزش نهایی محصول نزد مشتریان شده و برای سهامداران ایجاد ارزش افزوده سهام می کند و باعث افزایش درآمد شرکت می شود.
یکی از شیوههایی که برتری فناورانه غرب را به دنبال داشته است حرکت به سمت شیوه نوین بازاریابی یعنی «برندسازی» بوده است. این موضوع بویژه از آن پس اوج گرفت که رقابت بین کالاها اوج گرفت و حتی فناوریهای بومی توانستند در برابر فناوری غربی خودی نشان دهند. از آنجایی که در ابتدای این مطلب نیز اشاره شد که اصل بحث معطوف به مباحث اقتصادی نیست باید گفت کشورهای توسعهیافته غربی برای تمام داشتههای خود «برندسازی» کردند.
«برندسازی» قابلیتهای بسیاری دارد. در این شیوه مخاطبان کالا و خدمات یا مشتریان سختافزارها و نرمافزارها نوعی احساس وفاداری نسبت به برند مورد علاقه پیدا میکنند. جدای از این توان ایجاد «شأنیت» یا «جایگاه» را مثلاً برای یک کالا دارد و مهمتر از همه اینکه «برندها» توان انتقال فرهنگ را نیز دارند.
امروزه برخی کالاها بسته به شأنیتی که برند برایشان ایجاد کرده است با قیمتی بالاتر نسبت به کالاهای مشابه به فروش میرسند و این امر را نیز میتوان در مقایسه بین برخی از کالاهای خارجی با داخلی مقایسه کرد. ناگفته نماند که برندها قدرت تبلیغ خود را نیز دارا میباشند. به عنوان مثال وقتی وفاداری مشتریان نسبت به یک کالایی ایجاد میشود، خود مشتری اقدام به تبلیغ آن میکند. همچنین بسیاری از ویژگیهای دیگری نیز وجود دارد که نیازمند توضیحات تفصیلی بیشتری است.
واما گناباد ؛
واقعيت آن است كه شهرستان گناباد در بسياري از حوزه هاي صنعتي ، كشاورزي ، پزشكي و غيره توليدات فراوان و با كيفيتي دارد كه تا كنون نتوانسته ايم از اين پتانسيل به نفع منطقه استفاده كنيم . چيني گناباد ، زعفران گناباد ، نان گناباد ( تافتون ) سماغ گناباد ، فراورده هاي لبني گناباد ( ماست خيكي ) كلوچه گناباد ، شيره انگور گناباد و بسياري از موارد ديگر پتانسيل تبديل شدن به برند انحصاري را دارند .
در همين راستا طي چند روز گذشته از اقشار محتلف گناباد پرسيديم برند گناباد كدام است ؟
جاهدي رييس اداره كشاورزي گناباد در پاسخ پس از توضيحات مفصل در مورد توانمنديهاي بخش كشاورزي گناباد ميگويد : ما بالاترين ميزان توليد شير را در استان خراسان رضوي داريم همچنين در حوزه گياهان دارويي هم گونه هاي منحصر به فردو بسيار با كيفيتي داريم . او در اين زمينه از آويشن كوهي گناباد نام مي برد كه از عطر تند و خواص دارويي ويژهاي برخوردار است نام مي برد .
جاهدي اما در پاسخ اين سئوال كه برند كشاورزي ويژه گناباد چيست ؟ سماغ را بعنوان برند ويژه گناباد معرفي ميكند . او ميگويد ما بالاترين ميزان توليد سماغ با كيفيت را در كشور داريم . اين خبر حتي براي نگارنده نيز بسيار جالب بود چون تا امروز نميدانستم سماغ گناباد در اين حد از كميت و كيفيت باشد !
رييس اداره كشاورزي گناباد ميگويد تا كنون تلاش زيادي انجام شده است تا محصولات با كيفيت به توليد انبوه رسيده و بجاي صادرات فله اي با بسته بندي مخصوص وبا نام گناباد ارائه شود ولي متاسفانه مردم از اين امر استقبال چنداني نكرده اند . وي افزود : اخيرا يك شركت دانش بنيان از طريق مركز رشد فناوري معرقي شده اند كه قرار است در حوزه سماغ كار كنند .
شفيعي رييس شوراي شهر گناباد نيز در پاسخ به سئوال ما بي درنگ ميگويد : ما در شهرستان گناباد برندي نداريم ! ولي گناباد استعداد زيادي دارد و گامهايي نيز در اين زمينه برداشته شده است . اين سئوال را با بيش از ده نفر از مردم عادي ، دانشگاهيان و فروشندگان مواد غذايي نيز مطرح كرديم و همه در اين مورد كه هيچ برندي نداريم اتفاق نظر داشتند .
اينك چه بايد كرد ؟
هرچند شرط اوليه برند سازي كيفيت كالا و خدمات است ، ولي نبايد اين نكته را نيز فراموش كنيم كه زعفران ايران با كيفيت ترين زعفران جهان است ولي بنام زعفران اسپانيا و حتي اخيرا بنام برخي شيخ نشينهاي حاشيه خليج فارس ! برند ميشود .
بنابراين پيشنهاد ميشود براي نخستين گام ، كارگروه برند سازي متشكل از مسئولان و متخصصين در شهرستان گناباد تشكيل و كار مطالعاتي در اين زمينه آغاز و ثانيا از صدور مواد خام جلوگيري شده وتبديل آن به فراورده هاي جديد در دستور كار قرار گيرد ، انجام فعاليتهاي فرهنگي و تبليغي مثل اهداي توليدات گناباد به مهمانان غير بومي و .... از جمله اقداماتي است كه ميتوان در اين حوزه انجام داد .
رضا مقيمي كاخكي
نظرات شما عزیزان:
|